Archeologie fietsroute over Wieringen
De fietsroute voert over de oude bodem van de jonge Wieringermeerpolder en over het oude, voormalige eiland Wieringen. Heel oud en heel jong gaan samen in de route die archeologielocaties uit de steentijd combineert met die uit de Tweede Wereldoorlog.
Keileembult
Wieringen is als stuwwal gevormd door de ijsmassa uit de voorlaatste ijstijd. Het ijs bereikte toen de kop van Noord-Holland, dat toen een heel andere vorm had. Keileembulten werden toen afgezet op Texel, Wieringen, in Gaasterland en op Urk. Wieringen kreeg zijn kenmerkende glooiende oppervlak. Het keileem bevatte grote hoeveelheden keien die uit Scandinavië afkomstig waren.
Na de ijstijd had het water in Noord-Holland vrij spel. Via een groot gat in de kustlijn ter hoogte van de huidige Hondsbossche Zeewering stroomde het water door geulen landinwaarts van west naar oost en vice versa. Het reikte tot de huidige IJsselmeerkustlijn. Wieringen werd door water omgeven.
Van zout naar zoet
Toen de Noordzeekustlijn gedeeltelijk werd gesloten door de vorming van een strandwal werd het zoute water erachter zoet. Er ontstond een metersdik veenpakket dat tot de twaalfde eeuw stand hield. Door ontginning en afwatering klonk het veen in en oxideerde het. Het werd kwetsbaar en verdween door stormvloeden. Wieringen werd weer een eiland.
In de eeuwen die er aan voorafgingen werd Wieringen bezocht door Friezen en Vikingen. Archeologische vondsten getuigen daarvan. Stroe is één van de oudste dorpen op het eiland. In de tiende eeuw was het zelfs een aanzienlijk dorp met 72 boerderijen en een eigen kerk. Tegenwoordig is het als buurtschap onderdeel van Hippolytushoef, het hoofddorp.
De route start bij het Vikingcentrum in Den Oever. Daarna gaat het naar beneden, diep de Wieringermeer polder in. De bodem van de jonge polder (1930) bevat oude bewoningsresten van steentijdnederzettingen. We keren om richting Wieringen en volgen de oude Wierdijk tot aan Westerland. Hierna volgen Hippolytushoef en Stroe en gaat het langs de Waddenzee naar Oosterland en weer terug naar Den Oever.